Kris Merckx – stichter GVHV, ex-provincieraadslid PVDA

De sp.a start haar verkiezingscampagne met…. Achilles Van Acker, een politicus van 65 jaar geleden. Wat kan je daar nou tegen hebben, zal je me zeggen: zie eens wat een mooie carrière jij zelf misschien nog voor de boeg hebt. Wat ik er tegen heb is dat de sp.a de historische waarheid geweld aan doet. Onze Sociale Zekerheid van 1944 is vooral de verdienste van de communisten van toen en níet van Achilles Van Acker. Waarom herinnert tot nu toe geen enkele journalist daaraan? Het ontbreekt nochtans niet aan historisch feitenmateriaal.

Al wie een beetje aan geschiedenisstudie deed over onze Sociale Zekerheid kent vast en zeker volgende verklaring over het tot stand komen er van. Ze komt van Robert Vandeputte, voormalig minister van de CVP (nu CD&V) en ex-gouverneur van de Nationale Bank. Aan de vooravond van de vijftigste verjaardag van de Sociale Zekerheid legde hij uit dat het Sociaal Pact van 1944, dat de Sociale Zekerheid in ons land introduceerde, er alleen gekomen is onder druk van de communisten en de Sovjetunie. De communisten hadden tijdens wereldoorlog II grote politieke invloed gewonnen door hun rol in het gewapende verzet en door de beslissende bijdrage van de Sovjetunie en het Rode Leger in de nederlaag van de nazi’s. Het gevaar voor een socialistische revolutie was reëel, zolang het door de communisten geleide verzet niet ontwapend was, zeker in landen als Frankrijk en Italië, maar ook in België.
“In 1944”, aldus Robert Vandeputte over de toenmalige politieke situatie, “waren de bedrijfsleiders beducht voor revolutionaire strekkingen. Het communisme had immers een fantastisch aanzien. Ze vreesden, niet ten onrechte, onteigeningen en nationalisaties.” (Trends, 14 oktober 1993)

Grote toegeving uit schrik voor communisten en revolutie

Er zijn niet alleen christendemocraten die erkennen dat de Sociale Zekerheid een belangrijke toegeving was van de West-Europese burgerij ‘uit schrik voor de communisten en een revolutie’, ook een voormalig voorzitter van de Parti Socialiste, en historicus, gaf dat indirect toe. Zo zegde Guy Spitaels, twee jaar na de val van de Muur van Berlijn: “Het sociale Europa marcheert niet. Dat is beslist de fout van het patronaat dat weigert om op Europees niveau datgene te scheppen wat het heeft moeten toegeven na de Tweede Wereldoorlog toen de krachtsverhoudingen heel anders lagen.” (L’Echo, 8/6/1991)
Wat de voormalige PS-voorzitter bedoelde betekent, iets klaarder uitgedrukt: Vandaag, in 1991, zijn grote veroveringen zoals met de Sociale Zekerheid van na de oorlog niet meer mogelijk, omdat de communistische dreiging is weggevallen, wat de krachtsverhouding tussen arbeid en kapitaal grondig gewijzigd heeft.

Er zijn nog veel meer argumenten die allemaal in deze richting wijzen: de echte vader van onze Sociale Zekerheid was de communistische beweging. Achiel Van Acker was er hoogstens de stiefvader van, de klerk die in opdracht van de grote bankiers en industriëlen van die tijd de toegeving mocht uittekenen waarmee ze het echte rode gevaar wilden bezweren. Met als onmiddellijk objectief: de ontwapening bekomen van de partisanen.

Waarom VS en Obama 65 jaar later nog achter lopen

Deze summiere uitleg laat ons ook toe te begrijpen waarom het sociale zekerheidsstelsel in West-Europa tot op vandaag zoveel beter is uitgebouwd dan in de VS. En waarom Obama, 65 jaar na het einde van WO II, nog altijd bloed en tranen zweet om een (beetje) ziekteverzekering te bezorgen aan de 40 miljoen mensen die dat tot nu toe, in het rijkste land ter wereld, moesten ontberen. In de VS was er in 1944-45 namelijk geen door de communisten geleide gewapende verzetsbeweging en uiteraard ook geen geografische nabijheid van een triomferende Sovjetunie en haar Rode Leger