Kris Merckx – stichter GVHV, ex-provincieraadslid PVDA

Met meer dan 4200 patiënten ingeschreven in het forfaitsysteem – uitgelegd in mijn boek op blz. 368 (even een streepje reclame) – behoort onze groepspraktijk tot de grotere. Dat laat ons toe ook op zaterdagochtend nog een raadpleging aan te bieden. Met acht van de 10 artsen die aan de beurtrol deelnemen, is dat voor elk een zaterdag om de acht weken. Vanochtend ben ik van dienst.

(vervolg)

Omdat het nogal koud is zorg ik dat ik goed op tijd ben. Ons praktijkgebouw heeft namelijk geen conciërge en op zaterdag is er ook geen onthaalpersoneel. Dus moet de arts zelf de deur opendoen en staan er soms al wat patiënten op de straat te wachten. Als ik tien minuten voor negen aankom zijn dat er al een negental, ‘autochtonen’ en ‘allochtonen’ en ook vier kleuters, een mooie staalkaart van het Hoboken anno 2008. Onze patiënten kunnen vaak hartelijk zijn. René (een schuilnaam) steekt meteen zijn duim op als ik vroeger dan voorzien de parking opdraai. Wat minder lang in de kou staan kan hij wel appreciëren. Om de zoveel weken is hij, als suikerzieke, een vaste zaterdagklant: door zijn lange werkdagen als trucker kan hij alleen dan komen.

Een gevarieerd en kleurig patiëntenpubliek

Om zeker te zijn dat de raadpleging, met zoveel volk, goed vooruit zal gaan beginnen de binnengekomen patiënten meteen al zelf de lichten aan te steken en de rolluiken op te halen. ‘Allochtonen’ en ‘autochtonen’ moeten hartelijk om mekaar lachen als ze met de lampjes van hun respectievelijke gsm’s rivaliseren om in de verduisterde wachtzaal schakelaars en rolluiklinten te vinden. Ik schreef het al in mijn boek: de laatste jaren groeien de verschillende ‘origines’ meer en meer naar mekaar.

Persoonlijk hou ik van die zaterdagraadpleging om de zoveel weken. Waar je op de raadplegingen op afspraak in de week een belangrijk deel verwachte chronische patiënten hebt, heb je hier meer verrassingen. En meer acute ziektes die plots zijn opgekomen en waarmee men niet kan wachten tot de maandag of waarvoor men beroep op de dokter met weekenddienst wil vermijden. En zo blijkt vanmorgen dat het huisartsenberoep, ook vanuit louter medisch oogpunt, best gevarieerd kan zijn. Vier kleutertjes om te onderzoeken en te behandelen – en bijna evenveel ongeruste moeders/vaders om gerust te stellen -, een flinke ischias (rugpijn of ‘spit’), een allergische netelroos om ‘u’ tegen te zeggen, een jonge man met een hevig, ongewoon pijnsyndroom, een patiënte met een zware keelontsteking die voorbeeldig eerst vier dagen geprobeerd heeft om zonder antibiotica te genezen (onze jaren opvoeding hierover werkt dus), enzovoort.

Inburgering à la Marino Keulen

Zelfs op zaterdag zit er een pakket sociale problematiek te wachten. Een externe vrijwilliger die zich bekommert om een ex-Kosovaarse familie kan namelijk alleen dan komen. Hij heeft getracht de betrokken familie in te schrijven op de wachtlijst voor een sociale woning maar de huisvestingsmaatschappij weigert dat. Reden: de moeder heeft haar inburgeringscursus met 60 lesuren Nederlands niet afgemaakt. Nochtans vind ik, die haar al negen jaar ken als huisarts, dat ze zich al vrij goed verstaanbaar kan maken en haar man nog beter. Maar de wet van Marino Keulen is wet. Ik probeer de vrouw, ook met de hulp van haar perfect Nederlandstalige maar al gehuwde dochter, te overtuigen dat ze best die 10 weken les volgt. Zo stoot ik op de problemen die haar verhinderden dat te doen: ze moet ’s morgens eerste de 7-jarige dochter naar een school doen op 2 kilometer van thuis, dan terug komen om te zorgen dat haar zoontje om 8 u 30 de bus voor het bijzonder onderwijs kan halen. En dan zou ze tegen 9 uur ergens in de kernstad in een school moeten zijn – waarvoor ze 2 trams en minstens een uur nodig heeft. Dat ‘probleem’ is nog groter geworden sinds haar man – gelukkig – via het OCMW een job als containertoezichter heeft gevonden. Ik probeer wat e-mail-adressen bijeen te sprokkelen van Het Huis van het Nederlands, Open School in Berchem, het CLB van de twee kinderen, voor een mail waarin ik begrip en hulp vraag om de cursus mogelijk te maken. Ik geef de vrijwilliger alvast een kopie voor de huisvestingsmaatschappij. Ik had gelijk deze mensen te vragen als laatsten op de raadpleging terug te komen. Het kost me meer dan een half uur. Met nog een halfvolle wachtzaal zou dat voor irritatie gezorgd hebben. Bijgedachte: wanneer zullen er eindelijk sociale assistenten gesubsidieerd worden in onze wijkgezondheidscentra? Want dat is het werk dat ik nu als arts gedaan heb.
Daarna volgt nog wat registratiewerk: nota’s voor het elektronisch dossier over de behandelde patiënten die ik tijdens de raadpleging zelf niet heb ingevuld omdat ze anders niet vlug genoeg was opgeschoten. Ook nog speciale velden intikken bij twee astmapatiënten met het oog op een Manama-project (master-na-master-thesis) van een haio (huisarts in opleiding). Het doel ervan is onze astmapatiënten op een meer verantwoorde manier met puffers en andere medicatie te behandelen. Goed initiatief, maar ook dat vergt tijd. En zo eindigt de zaterdagraadpleging – waarvoor de deur officieel om 11 uur op slot gaat – voor ‘een dokter van het volk’ vaak eerder rond 13 uur. Maar geef toe, het is een goed gevulde, levendige en ook leuke werkvoormiddag geweest.
Tussendoor vroegen twee van de patiënten me ook nog om een boek voor hen te signeren. Aan Marcel die aarzelde – ‘En is het geen dokterslatijn, want ik ben geen lettervreter?’ – kon ik met plezier vertellen dat heel wat patiënten en andere gewone volksmensen me al gezegd hebben dat het heel vlot leest. En, zoals Carl Huybrechts dat op vt4 tijdens de uitzendingen over de Mundial zo mooi kon zeggen, we gaan er nu tot slot nog even uit voor een streepje reclame: Een vrouw van 84 uit de Kempen liet me via haar schoonzoon weten dat ze mijn hele boek (350 blz. tekst en 64 blz. foto’s) in twee dagen volledig had uitgelezen!